Ιστορία

Η ποδηλασία στην Ελλάδα

Το 1885 ήταν η χρόνια που το ποδήλατο έκανε για πρώτη φορά την εμφάνιση του στην Ελλάδα.  Πέντε χρόνια αργότερα, το 1890, διοργανώθηκαν οι πρώτοι αγώνες ποδηλασίας στη χωρά μας. Το πρώτο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα πραγματοποιήθηκε το 1929. Το 1937 ιδρύθηκε η Ποδηλατική Ομοσπονδία Ελλάδος (ΠΟΕ).  Εκείνη διαλύθηκε εξαιτίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και επανιδρύεται το 1947, ωστόσο ενσωματώθηκε στον Σύνδεσμο Ελληνικών Γυμναστικών και Αθλητικών Σωματείων (ΣΕΓΑΣ). Παρέμεινε εκεί έως το 1973, όπου ιδρύθηκε η Ελληνική Ομοσπονδία Ποδηλασίας (Ε.Ο.Π.).

Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1980 σημειώθηκε τεράστια άνοδο στη δημοτικότητα του αθλήματος χάρη στην καθιέρωση του ποδηλατικού Γύρου Ελλάδος, αλλά και της παρουσίας πολύ δυνατών αθλητών όπως ο Κανέλλος Κανελλόπουλος, ο Ηλίας Κελεσίδης, ο Στέλιος Βάσκος και άλλοι.  Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, πρωτοεμφανίστηκε το αγώνισμα της ορεινής ποδηλασίας στην Ελλάδα και το 1996 εντάθηκε ως επίσημο αγώνισμα της Ε.Ο.Π.. Έκτοτε η ορεινή ποδηλασία παρουσίασε ραγδαία ανάπτυξη.  Στις αρχές του 21ου αιώνα και πιο συγκεκριμένα το 2002 ο Βασίλης Αναστόπουλος και η Ελευθερία Ελληνικάκη γίνονται οι πρώτοι επαγγελματίες αθλητές ποδηλασίας της χώρας.  Το 2013 ο Ιωάννης Ταμουρίδης έγινε ο μοναδικός μεχρί στιγμής ποδηλάτης της Ελλάδας, που αγωνίστηκε σε ομάδα του World Tour, ενώ παραμένει μέχρι σήμερα ο μοναδικός που συμμετείχε σε Grand Tour (Γύρος Ιταλίας 2013) και σε αγώνες Παγκόσμιας Κλάσης.  Έναν χρόνο νωρίτερα (2012) ο Περικλής Ηλίας κατέκτησε τον τίτλο του Παγκόσμιου Πρωταθλητή στην ορεινή ποδηλασία και το αγώνισμα του Marathon (XCM).

Στην ποδηλασία πίστας, ο Χρήστος Βολικάκης είναι ο πιο επιτυχημένος αθλητής της χώρας, μετρώντας σημαντικές διακρίσεις, ανάμεσά τους και ένας Παγκόσμιος Τίτλος Εφήβων, στο Κειρίν (Βιέννη – 2005) τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων, ενώ έχει λάβει τέσσερις φορές μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες (2008, 2012, 2016, 2021).  Σημαντικές φιγούρες στο αγώνισμα της πίστας αποτέλεσαν ο νυν ομοσπονδιακός τεχνικός Λάμπρος Βασιλόπουλος, ο οποίος μαζί με τους Γιώργο Χειμωνέτο, Δημήτρη Γεωργαλή και Κλεάνθη Μπάργκα σημείωσαν τεράστιες επιτυχίες στο Ομαδικό Σπριντ σε παγκόσμιο και ολυμπιακό επίπεδο.  Παγκόσμιος Πρωταθλητής Εφήβων (και μάλιστα διπλός) είναι και ο φέρελπις Κωνσταντίνος Λιβανός, όπου κατέκτησε δύο παγκόσμιους τίτλους σε Κειριν και Σπριντ (Franfurt an de Oder – 2019)

Χρυσός ολυμπιονίκης στον αγώνα δρόμου αντοχής στέφτηκε στις 31 Μάρτιου 1896 ο Αριστείδης Κωνσταντινίδης.

Ο μοναδικός Έλληνας ποδηλάτης με χρυσό μετάλλιο σε Ολυμπιακούς τερμάτισε πρώτος την διαδρομή 87 χιλιόμετρων, που ξεκινούσε από την Αθήνα, έφτανε έως το Μαραθώνα και κατέληγε στο Φάληρο. Οι πρώτοι αγώνες πίστας το 1896, διεξήχθησαν στο ποδηλατοδρόμιο του Φαλήρου (σημερινό στάδιο «Γ. Καραϊσκακης») και επίσης υπήρξαν μεγάλες ελληνικές επιτυχίες:

Ο Γιώργος Κωλέττης παίρνει το ασημένιο μετάλλιο στα 100χλμ πίστας.
Ο Σταμάτης Νικολόπουλος κερδίζει 2 ασημένια μετάλλια, 2χλμ Ατομικής Χρονομέτρησης και στην Ταχύτητα.
Ο Παναγιώτης Παρασκευόπουλος παίρνει χάλκινο μετάλλιο στον αγώνα 12 ωρών Πίστας.

Τέσσερα χρόνια μετά τη διεξαγωγή των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων ιδρύθηκε στη Ρώμη η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδηλασίας (Union Cycliste Internationale – UCI), από τις ποδηλατικές ομοσπονδίες του Βελγίου, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ελβετίας και των ΗΠΑ. Σήμερα, η UCI αριθμεί περισσότερες από 170 Εθνικές Ομοσπονδίες-Μέλη, διαχωρισμένες σε πέντε ηπειρώτικες ενώσεις.

Το πρώτο ποδήλατο κατασκευάστηκε το 1790 από τον κόμη Sivrac.

Ήταν φτιαγμένο από ξύλο, χωρίς τιμόνι και πεντάλ, ενώ η κίνηση ήταν δυνατή με τη διαδοχική ώθηση των ποδιών του ποδηλάτη στο έδαφος. Η ιδέα του να στριβεί ο μπροστινός τροχός του ποδήλατου, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 1817, από τον βαρόνο Von Drais. Το 1861 ο Pierre Michaux εφεύρε το πεντάλ και το σύστημα μετάδοσης κίνησης (γρανάζια και αλυσίδα), τα όποια τελειοποίησε αργότερα ο Άγγλος J.K. Stanley. Το 1887 ο John Boyd Dunlop κατασκεύασε τον αεροθάλαμο (σαμπρέλα), τον όποιο ολοκλήρωσαν στον απόλυτο βαθμό οι Γάλλοι Eduard και Andre Michelin.

Ο πρώτος αγώνας ποδηλασίας διεξήχθη το 1868 στο Παρίσι και το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα πραγματοποιήθηκε το 1895.

Τα πρώτα δυο αγωνίσματα, η ποδηλασία δρόμου και η ποδηλασία πίστας, ενταθήκαν στο πρόγραμμα των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων το 1896 στην Αθήνα.

O ρόλος της Ε.Ο.Π. στην Ελληνική Ποδηλασία

Στόχος της Ε.Ο.Π. είναι η οργάνωση, η διάδοση και η ανάπτυξη των αθλημάτων της ποδηλασίας, με τις αρχές και αξίες του φίλαθλου πνεύματος σε όλη τη χώρα. Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου η Ελληνική Ομοσπονδία Ποδηλασίας επιδιώκει:

  • Την οργάνωση και τέλεση των τοπικών και πανελληνίων πρωταθλημάτων.
  • Την συμμετοχή σε Ολυμπιακούς Αγώνες, παγκόσμια πρωταθλήματα και διεθνείς αγώνες.
  • Την ηθική και εφ’ όσον είναι δυνατόν υλική ενίσχυση των σωματείων.
  • Την δημιουργία αγωνιστικών χώρων (ποδηλατοδρομίων).
  • Την ίδρυση λεσχών, ενώσεων και επιτροπών.
  • Την έκδοση περιοδικού δελτίου και ότι άλλο είναι απαραίτητο για την προβολή της.
  • Την οργάνωση και διεξαγωγή διαλέξεων.
  • Τη δημιουργία φιλικών σχέσεων με άλλες Ομοσπονδίες.
  • Την έκδοση κανονισμών.
  • Την εγγραφή της Ε.Ο.Π. στις Διεθνείς Ομοσπονδίες.
  • Τη δημιουργία και οργάνωση σχολών ή σεμιναρίων προπονητών και κριτών.
  • Την εποπτεία και τον έλεγχο των αγώνων.
  • Την κατάρτιση εθνικών ομάδων.
  • Την ανακήρυξη εθνικών πρωταθλημάτων ποδηλασίας.
  • Την παροχή βοήθειας για σχολικό πρωτάθλημα σε συνεργασία με νομαρχίες ή τοπικές αυτοδιοικήσεις.
  • Τα γραφεία της Ε. Ο. Ποδηλασίας βρίσκονται στο Ολυμπιακό ποδηλατοδρόμιο, στο Μαρούσι, στην λεωφόρο Σπύρου Λούη (Είσοδος P7 του Ο.Α.Κ.Α.). Χρήσιμα τηλέφωνα και άλλες λεπτομέρειες θα βρείτε εδώ.